Osmanlı Maliye Kalemleri 2’ye ayrılmaktadır. Bu kalemler Hazineye bağlı kalemler ve Defterdara bağlı kalemlerdir. Bu iki kalemlerde kendi aralarında bölümlere ayrılmaktadır. Hazineye Bağlı Kalemler’in altında barındırdığı kalemler şunlardır. Ruznamçe Kalemi, Muhasebe Kalemi ve Mukabele Kalemleri bu kaleme bağlıdırlar. Defterdara Bağlı Kalemler ise bunlardır; Mukataa Kalemi, Mevkufat Kalemi, Varidat Kalemi, Kıla Kalemi ve Tezkire-i Ahkam Kalemleridir.

Bu yazımızda siz değerli BedavaPDF.net takipçilerine  bu kalemlerin görevleri hakkında bilgi vereceğiz.

Hazineye Bağlı Kalemler

Ruznamçe Kalemi:

Ruznamçe kalemi gelir ve giderlerin günlüğünün tutulup, devlet görevlerinin maaşlarını düzenleyen birimlerden oluşur. Bunlar; Ruznamçei Evvel ve Ruznamçei Sani kalemleridir.

Ruznamçei Evvel Kalemi:

Büyük anlamına gelen bu kalem devletin gelir ve giderlerinin dünü gününe tutulup kayır altına alındığı kalemdir.

Ruznamçei Sani Kalemi:

Bu kalemin anlamı ise küçük manasındadır. Bu kalemin görevi devlette ki görevlilerin maaşını ve işlerini düzenleyen kalemdir.

Muhasebe Kalemi

Bu kalemin kurulmasında ki amaç cizye gelirlerinin hesabının kayıt altına alınmasıdır. Muhasebe kalemi önceleri Rumeli ve Anadolu olarak ikiye ayrılmıştır. Bu her iki kalemin görevi kendi bölgelerinde ki  padişah ve vezir vakıflarıyla cizye defterlerinin incelenmesi ve kontrol edilmesinden sorumludur.

Mukabele Kalemi

Bu kalemin görevi ise Ulufe defterlerinin hazırlanmasıdır. Bu kalem Kapıkulu gibi maaş alan grupların maaş defterlerini ana defterlerle karşılaştırarak çıkacak olan ulufe miktarını tespit ederdi.

Defterdara Bağlı Kalemler

Mukataa Kalemi

Bu kalem kendi bölgelerine ait mukataaların  işlerini yürütür. Mukataaların Berat ve Tezkirelerini verir. Bu kalem Rumeli’de ki bazı çiftlikler ile tuzlaların, bataklıkların, ormanların ve balık resminin iltizama verilmesiyle ilgilenmekteydi. 

Mevkufat Kalemi

Bu kalemin asıl amacı vakıf gelirlerinin incelenmesidir. Bu kalem kendi bölgelerinde ki tımar ve beytülmal gibi kalemlerden vakfedilen gelirleri kontrol etmek, avarız hazinesi hesabına göre toplanması gereken zahirenin düzenlenmesi işini yapmak, miri mübaya  yoluyla satın alınan zahirenin başkente nakledilmesi için ödenen ücretin kayıtlarını tutmak gibi görevleri yerine getiren kalemdir.

Kıla Kalemi

Bu kalemin görevi Arabistan, Rumeli ve Erzurum’da ki kalelerde görev yapan askerlerin ve vazifelilerin berat ve mevaciblerini hazırlama görevini üstlenmiştir. Şıkkı Salis defterdarlığına bağlıdır.

Bu kalemlerde farklı kalemlerde Osmanlı Devletinde bulunmaktaydı bunları aşağıda kısa olarak verdik.

Amedi Kalemi: Padişah ile Sadrazamlar arasında ki  yazışmalardan sorumlu kalemdir.

Tarihçi Kalemi: Bu kalemin görevi ise belgelere adından da belli olacağı gibi tarih atan kalemdir.

Not: Bu makalemizde Osmanlı maliye kalemleri hakkında bilgide bulunduk. Anlamadığınız yer var ise yorum kısmından veya iletişim bölümünden bizimle iletişime geçebilirsiniz. Bu tarz Tarih konuları, Tarih alanı mezunları ve öğrencileri tarafından hazırlanmaktadır. Aynı zamanda sitemizde bulunan ücretsiz PDF kitap indirip tarih bilgilerinizi canlı tutabilirsiniz.

Telegram Kanalımız: KATIL